درختچه های بونسای افرا گونه های کوچک و زینتی از درخت افرا هستند که با استفاده از تکنیک های خاص هرس، به شکل بونسای در گلدان رشد می کنند. بونسای یک هنر ژاپنی است که شامل پرورش و شکل دادن به درختان کوچک در گلدان برای ایجاد یک درخت مینیاتوری با ظاهری مثل یک درخت کامل است. درختان افرا به دلیل شاخ و برگ های زیبا و رنگ های چشمگیر، انتخاب های محبوبی برای تبدیل شدن به درختچه بونسای هستند. بونسای افرا انوع مختلفی دارد، خصوصا اینکه تنوع رنگی در این نوع بونسای ها بسیار زیاد است. اگر علاقمند به خرید گیاهان آپارتمانی و یا خرید بونسای دارید، درختچه های افرا می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. در ادامه شما را با انواع بونسای افرا، روش نگهداری از بونسای افرا و مشکلات و آفات آن آشنا خواهیم کرد.
معرفی بونسای افرا
این مدل بونسای به دلیل زیبایی و تنوع رنگی برگ ها، بسیار پرطرفدار هستند. بونسای افرا را با نام انگلیسی Maple Bonsai می شناسند. این مدل از بونسای همانطور که از نامش بر می آید نمونه کوچکی از خانواده درخت افرا (Acer spp.) هستند. برای تبدیل یک درخت کوچک و تازه رشد کرده افرا به بونسای آن زحمت و انرژی زیادی به کاربرده می شود. برای ساخت بونسای بسیار باید صبور بود زیرا که ساخت بونسای افرا و دیگر بونسای ها ممکن است چندین سال طول بکشد. برای تبدیل یک گیاه جدید به بونسای، از همان ابتدای رشد گیاه به دقت هرس، سیم کشی و شکل داده می شود تا جلوه و زیبایی یک بونسای از این درخت کوچک حاصل شود. یکی از نکاتی که در پرورش بونسای باید در نظر گرفت، هرس ریشه ها و کوچک بودن گلدان آن برای جلوگیری از رشد بی اندازه درختچه است.
انواع بونسای افرا
بونسای افرای ژاپنی (Acer palmatum)
این مدل از بونسای بسیار پرطرفدار هستند. آن ها به خاطر برگ های ظریف و رنگی خود بسیار مورد توجه و شناخته شده هستند. پوست این درخت ها صاف و به رنگ قهوه تا خاکستری است. برگ درختان این گیاه سبز، قرمز، بنفش و یا حتی رنگارنگ هستند.
مطالب مشابه: آموزش روش نگهداری از بونسای جنسینگ در منزل
بونسای افرای پاییزی (Trident Maple)
این مدل از بونسای افرا نیز بومی آسیای شرقی است. برگ های زیبا و سه لوبی با رنگ زرد مایل به سبز و با سایه ها و لبه های نارنجی و قرمز، ویژگی ظاهری این مدل را تشکیل می دهد. این نوع از بونسای افرا به خوبی به تکنیک های تولید بونسای پاسخ می دهند و معمولا هرس را به خوبی تحمل می کنند.
بیشتر بدانید: معرفی 23 مدل از انواع گل کروتون آپارتمانی
بونسای افرای صحرایی (Acer campestre)
این گونه بومی اروپاست و به خاطر برگ های کوچک و سبزش که در پاییز به رنگ زرد درخشان در می آیند، طرفداران زیادی دارد. رشد این نوع درخت متراکم است، به همین دلیل هنگام تبدیل شدن به درخت بونسای، بسیار ظاهری جذاب و زیبایی را از خود نشان می دهد.
مطالب مرتبط: آشنایی با 10 مدل از انواع گل گندمی
افرا آمور (Acer ginnala)
بونسای افرا آمور گونه ای مقاوم و سازگار بومی آسیای شرقی است. برگ های کوچکی دارد که در پاییز به رنگ قرمز آتشین، نارنجی یا زرد در می آیند. افرا آمور به دلیل رشد زیاد خود شناخته شده است. این بونسای می تواند تنه های ضخیم و الگوهای پوست جالب ایجاد کند که آنها را به گزینه های محبوب برای بونسای تبدیل می کند.
برای مطالعه: معرفی 17 گونه از انواع گل برگ انجیری آپارتمانی
بونسای افرای ماه کامل (Acer japonicum)
بونسای ماه کامل را که بومی ژاپن است را با نام افرا شیرساوا نیز می شناسند. یک درختچه زیبا با برگ های بزرگ با بافتی منحصر به فرد است. این بونسای در بهار و تابستان دارای برگ های سبز است و در فصل پاییز سایه های قرمز، نارنجی و زرد در برگ های آن ظاهر می شود. یکی از مهم ترین ویژگی های ظاهری آن برگ های چند لوبی است که بسیار زیبایی خاصی به درخت بخشیده است.
بیشتر بدانید: معرفی 16 نوع گل یاس برای نگهداری در حیاط و باغچه
بونسای افرای قرمز ژاپنی (Red-Leaf Japanese Maple)
این مدل از بونسای افرا در فصل رشد، یعنی بهار و تابستان، رنگ شاخ و برگ های آن به رنگ قرمز تیره و یا شرابی در می آید. این برگ های جذاب و آتشین یکی از محبوبیت های این مدل بونسای محسوب می شود.
مطالب مرتبط: 11 تا از بهترین رز های رونده یا بالا رونده برای تزیین حیاط و باغچه
روش نگهداری از بونسای افرا در خانه
بونسای افرا یکی از گیاهانی است که برای نگهداری احتیاج به شرایط خاص و توجه زیادی دارد. یکی از بهترین مناطقی که می توان بونسای افرا را در ایران نگهداری کرد، مناطق شمال ایران است. به این نکته توجه داشته باشید که ممکن است هر نوع از بونسای روش نگهداری خاصی داشته باشد، پس بهتر است اول نوع بونسایی که دارید را شناسایی سپس به مطالعه روش نگهداری بونسای افرای خود بپردازید. در ادامه این مقاله شما را با نحوه نگهداری کلی بونسای افرا آشنا می کنیم.
آبیاری بونسای افرا
درختان بونسای افرا سطح ثابتی از رطوبت را در خاک ترجیح می دهند. در روش نگهداری بونسای افرا آبیاری منظم بونسای بسیار ضروری است. مواظب باشید که خاک شما بین دو آبیاری کامل خشک نشود. میزان و تعداد دفعات آبیاری به عواملی مانند آب و هوا، فصل و نیازهای خاص درخت بستگی دارد. برای بررسی اینکه آیا موعد آبیاری مجدد فرا رسیده یا خیرريال از قاعده دو بند انگشت استفاده کنید اگر سطح خاک به اندازه دو بند انگشت یا 2.5 سانتی متر خشک شده بود می تواند گیاه خود را مجدد آبیاری کنید.
نور مناسب بونسای افرا
درختان بونسای افرا بسته به گونه و رقم، ترجیحات متفاوتی برای قرار گرفتن در معرض نور دارند. بیشتر گونه های بونسای افرا تعادل بین نور خورشید و سایه را ترجیح می دهند. شما می توانید بونسای خود را در مکانی قرار دهید که در هنگام صبح در آفتاب و در هنگام آفتاب تند ظهر در سایه قرار بگیرد. در کل می توان گفت بونسای افرا نور متوسط تا زیاد را ترجیح می دهد.
برخی از گونههای بونسای افرا، بهویژه آنهایی که دارای برگهای محکم و مقاوم هستند، میتوانند در معرض نور کامل خورشید قرار بگیرند. نور کامل خورشید به نور مستقیم آفتاب در بیشتر ساعات روز اشاره دارد. با این حال، در نظر گرفتن گونه های خاص و شرایط آب و هوای محلی ضروری است. به عنوان مثال، در مناطق گرمتر، ایجاد سایه بعد از ظهر یا محافظت در برابر نور شدید خورشید برای جلوگیری از سوختن برگ ها بسیار مهم است. اگر برگها رنگ پریده، کشیده یا سوخته به نظر می رسند، ممکن است نشانه ای از قرار گرفتن در معرض نور زیاد باشد. از طرف دیگر، رشد و شاخ و برگ کم ممکن است نشان دهنده نور ناکافی باشد.
برای مطالعه: نحوه نگهداری گل مریم در گلدان
خاک مناسب برای نگهداری بونسای افرا
درختان بونسای مانند دیگر گل های آپارتمانی یک خاک با زهکشی خوب نیاز دارند که همزمان قابلیت تخلیه خوب آب، هوا دهی و دارای مواد مغذی مناسبی باشد. استفاده از مخلوطی حاوی اجزایی مانند آکادما، پومیس و سنگ گدازه برای کاشت بونسای افرا در گلدان می تواند گزینه خوبی باشد. به علاوه وجود موادی مانند پرلیت یا ماسه درشت در مخلوط خاک می تواند به بهبود هوادهی خاک کمک زیادی کند. وجود مقداری کمپوست و یا خزه اسفاگنوم نیز می تواند در تامین مواد مغذی خاک بسیار موثر باشد.
دما و رطوبت
درختان بونسای افرا، معمولاً دمای متوسط را در طول فاز رشد فعال خود ترجیح می دهند. آن ها در دمای بین 15 درجه سانتیگراد تا 24 درجه سانتیگراد رشد می کنند. این دماها شرایط بهینه ای را برای رشد و نمو سالم این درختچه زیبا فراهم می کند. به علاوه این درختچه ها به رطوبت متعادل علاقمند هستند. رطوبت نسبی 50 تا 70 درصد، به حفظ سلامت شاخ و برگ های آن کمک می کند. اگر رطوبت محیط شما کم است می توانید از روش غبار پاشی برگ با آب و یا ایجاد جزیره استفاده کنید. فقط در نظر داشته باشید رطوبت بالا بدون گردش هوا می تواند باعث بروز بیماری های قارچی و آفات شود.
کوددهی به بونسای افرا
بونسای افرا نیز همچون مراقبت از گیاهان آپارتمانی دیگر، بهتر است در فصل رشد یعنی بهار و تابستان کوددهی شود. بهترین نوع کود برای بونسای، کودهای متعادل حاوی مواد مغذی ضروری است. یک کود 10-10-10 یا کود 20-20-20 می تواند مناسب برای رشد این گیاه باشد. به یاد داشته باشید قبل از مصرف هر نوع کودی ابتدا دستور عمل آن را مطالعه کنید. حتما کود ها را رقیق کنید تا از ایجاد عدم تعادل مواد مغذی خاک و همچنین سوختگی ریشه ها جلوگیری کنید. بسته به گونه افرایی که انتخاب می کنید، ممکن است نوع و میزان کودی که استفاده می کنید متفاوت باشد. میزان غلظت کودی که استفاده می کنید را تنظیم کنید. کوددهی بیش از حد منجر به تجمع مواد معدنی زیاد و سوختگی ریشه و یا حتی رشد بیش از اندازه شاخ و برگ های افرا شود. برای مطالعه بیشتر در مورد تغذیه گیاهان آپارتمانی به اینجا مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: آموزش تکثیر نخل شامادورا به دو روش آسان
تعویض گلدان بونسای افرا
یکی از نکاتی که در نگهداری بونسای افرا باید رعایت کنید، تعویض به موقع گلدان است. با اینکه بونسای ها در گلدان ها کاشته می شوند تا رشد آن را کنترل کنند، اما با این حال نیاز است هر 2 تا 3 سال یکبار برای حفظ سلامت و تندرستی گیاه، گلدان بونسای افرا را تعویض کنید. عوض کردن گلدان کمک می کند تا سیستم ریشه را بررسی کنید، ریشه های درهم را کوتاه کرده و آن را برای رشد جدید تحریک کنید. این کار باعث می شود تا توانایی درخت در جذب مواد مغذی و آب از خاک را افزایش یابد. عواملی مانند سن، قدرت درخت، نوع خاک مورد استفاده و سرعت رشد بونسای در زمان تعویض گلدان تاثیر می گذارد. معمولا درختان جوان بیشتر به تعویض گلدان نیاز دارند. با این حال ارزیابی سیستم ریشه و وضعیت خاک یک عامل تعیین کننده مهم برای عوض کردن بونسای افرا است. بهترین زمان تعویض گلدان اوایل بهار و قبل از شروع رشد جدید است.
نحوه تعویض گلدان بونسای افرا
ابتدا ابزار های لازم مانند، یک گلدان یک سایز بزرگتر، قیچی تمیز و استریل، مخلوط خاک مناسب و بیلچه را آماده کنید. یک یا دو روز قبل، درخت بونسای را کاملا آبیاری کنید تا خارج کردن آن از گلدان آسان تر شود. بونسای افرا را با دقت از گلدان به یک طرف کج کنید تا بتوانید گیاه را خارج کنید. از کشیدن بونسای توسط تنه آن خودداری کنید، زیرا می تواند باعث آسیب به ریشه شود. ریشه های آسیب دیده یا بیش از حد بلند را کوتاه کنید. گلدانی با سوراخ های زهکشی مناسب انتخاب کنید. در ابتدا یک تپه خاک کوچک برای نگه داشتن بونسای در کف گلدان ایجاد کنید. سپس درختچه را در خاک قرار دهید. اطراف ریشه ها را از خاک پر کنید و مطمئن شوید ریشه ها کاملا با خاک پوشانده شده است و خاک فاقد هر گونه حفره ای است. بعد از تعویض گلدان، آن را کاملا آبیاری کنید تا خاک آن ته نشین شود. گلدان را به مدت چند هفته در یک منطقه سایه دار قرار دهید تا ریشه ها بهبود یافته و شروع به رشد کنند.
هرس کردن و شکل دادن به بونسای افرا
هرس منظم برای حفظ شکل و ساختار بونسای افرا، بسیار مهم و حیاتی است. شما می توانید در هر فصلی به هرس بونسای افرا بپردازید. در زیر نحوه هرس این گیاه در هر فصل آورده شده است:
زمستان: زمانی که درخت در فاز خواب خود است، بهترین وقت برای هرس ساختاری و شکل دهی اصلی بونسای افرا است. این کار معمولا اواخر زمستان و قبل از شروع جوانه زنی درختچه انجام می شود. هرس زمستانه این امکان را به شما می دهد تا ساختار شاخه ای درخت را به وضوح ببینید و برش های استراتژیک برای شکل دادن به بونسای انجام دهید.
هرس بهاره: از آنجایی که در فصل بهار بونسای افرا شروع به خارج شدن از حالت خواب خود می کند و وارد فاز رشد اولیه می شود، می توان برای اصلاح شکل و حذف هر گونه رشد ناخواسته، یک هرس سبک روی گیاه انجام داد. این مدل هرس شامل کوتاه کردن شاخه های بلند، نازک کردن شاخه های بیش از حد شلوغ و حفظ شکل دلخواه درخت است. با این حال، مهم است که در بهار خیلی دیر هرس نکنید، زیرا به طور بالقوه می تواند چرخه رشد درخت را مختل کند.
هرس تابستانی: در طول ماه های تابستان، رشد بونسای افرا بیشتر می شود. در حالی که به طور کلی از هرس در این دوره اجتناب می شود، می توان برای حفظ شکل و جلوگیری از رشد بیش از حد، اصلاحات انتخابی و با دقتی انجام داد. بهتر است روی حذف شاخه هایی که از فرم اصلی مورد نظر بونسای می کاهند، تمرکز کنید.
هرس پاییزی: به طور کلی پاییز، زمان ایده آلی برای هرس قابل توجه روی بونسای افرا نیست. با این حال، می توان یک هرس سبک برای حذف شاخه های مرده، آسیب دیده یا بیمار انجام داد. مهم است که در این مرحله هر هرس را قبل از شروع زمستان به صورت کامل و بخوبی انجام دهید تا درخت بتواند فرصت التیام قبل از فاز خواب خود را داشته باشد.
برای مطالعه: نگهداری از کاکتوس افوربیا در خانه
روش نگهداری بونسای افرا در زمستان
مهم ترین نکته ای که باید در روش نگهداری بونسای افرا در زمستان رعایت کنید، محافظت از آن در برابر یخ زدگی است. اگر امکان جابجایی گلدان را ندارید بهتر است برای محافظت در برابر سرما آن را با یک عایق نایلونی و پلاستیکی بپوشانید. میزان آبیاری را کم تر کرده و کوددهی را تعلیق کنید. بهتر است دما را کمی خنک نگهدارید تا گیاه بتواند وارد دوره خواب خود شود. این گیاه می تواند تا دمای 4 درجه سانتیگراد را در دوره خواب خود تحمل کند. برای آشنایی با گیاهان مناسب فصل زمستان این مقاله را مطالعه کنید
رایج ترین مشکلات و بیماری ها و آفات بونسای افرا
افرا مانند هر گیاه دیگری دچار مشکلاتی می شود که می تواند موجودیت و سلامت گیاه را به خطر بیندازد. در ادامه به همه این مشکلات و بیماری ها خواهیم پرداخت.
مطالب مرتبط: رایج ترین مشکلات و بیماری های گیاهان آپارتمانی
شته ها
این حشرات کوچک و نرم از شیره درخت تغذیه می کنند و باعث توقف رشد، پیچ خوردگی برگ ها و شیره های چسبنده (عسلک) می شوند. این شته ها را می توان از طریق روش هایی مانند صابون های حشره کش، روغن چریش یا استفاده از حشرات مفیدی مانند کفشدوزک، کنترل کرد.
حشرات پولک دار و فلس دار
حشرات فلس دار آفاتی کوچک و بی حرکت هستند که خود را به ساقه و برگ درخت می چسبانند و شیره آن را می مکند و باعث زردی، پژمرده شدن و آلودگی کپک مانندی می شوند. آنها را می توان با روغن های باغبانی یا صابون های حشره کش درمان کرد.
کنههای عنکبوتی
کنههای عنکبوتی آفات ریزی هستند که از سطح زیرین برگها تغذیه میکنند و باعث زردی، ریزش آن ها میشوند. این حشرات در شرایط خشک رشد می کنند. مه پاشی منظم شاخ و برگ و استفاده از اسپری های حشره کش می تواند به کنترل آنها کمک کند.
بیماری های قارچی
درختان بونسای افرا می توانند مستعد ابتلا به بیماری های قارچی مانند سفیدک پودری، پوسیدگی ریشه و لکه برگی باشند. این بیماری ها اغلب در شرایط مرطوب یا تهویه ضعیف رخ می دهند. قارچ کش ها، روش های آبیاری مناسب و گردش هوای خوب می توانند به پیشگیری یا مدیریت بیماری های قارچی کمک کنند.
شانکر باکتریایی (Bacterial Canker)
شانکر باکتریایی باعث ایجاد ضایعات فرورفته و تغییر رنگ در تنه و شاخه ها می شود. در صورت عدم درمان می تواند منجر به مرگ شود. هرس مناطق آسیب دیده و استفاده از قارچ کش های مبتنی بر عنصر مس، ممکن است به کنترل بیماری کمک کند.
موضوعات مرتبط: نکات قبل از خرید گل و گیاه آپارتمانی
پژمردگی ورتیسیلیومی
ورتیسیلیوم یک بیماری قارچی است که باعث پژمردگی، زردی و در نهایت زوال درخت می شود. هیچ درمانی برای این مشکل گیاه وجود ندارد، تنها راه خلاصی این است که شاخه های آسیب دیده باید به سرعت هرس شوند تا گسترش بیماری محدود شود.
بیماری های لکه برگی
بیماری لکه برگی می توانند بر بونسای افرا تأثیر بگذارند و باعث ایجاد لکه های قهوه ای یا سیاه روی برگ ها شوند. حفظ گردش هوای خوب، اجتناب از آبیاری غرقاب و استفاده از قارچ کش ها در صورت لزوم، می تواند به مدیریت این بیماری ها کمک کند.
اگر با خواندن این مقاله و روش نگهداری از بونسای افرا، به این درختچه زیبا علاقمند شده اید، وقت آن رسیده با خرید بونسای افرا یکی از زیباترین گیاهان آپارتمانی با برگ های خوش رنگ و لعاب را در گوشه خانه و منزل خود داشته باشید. در این مقاله کوشیدیم تا هر آنچه برای شناخت بونسای افرا، از روش نگهداری تا مشکلات آن را لازم دارید در اختیار شما قرار دهیم. به خاطر داشته باشید این گیاه ممکن است با هر نوع آب و هوایی سازگاری نداشته باشید، پس قبل اقدام به تهیه بونسای افرا حتما گونه ای که با شرایط محیطی شما سازگاری دارد را پیدا و آن را برای نگهداری در منزل انتخاب کنید. اگر علاقمند به نگهداری و خرید گیاهان آپارتمانی مختلف هستید، می توانید با سر زدن به وبسایت گلفروشی آنلاین گل بازار انواعی از گیاهان سبز و رنگی را پیدا و مطابق با علاقه خود یکی از آن ها را خرید داری نمایید.